1.Chống sét van là gì?

Chống sét van là thiết bị điện có tác dụng chống sét đánh xuống các phần tử điện cần được bảo vệ như trạm phân phối, trạm biến áp, dây cáp điện truyền tải và các máy điện khác.

Thiết bị này được lắp đặt song song với các thiết bị cần bảo vệ. Khi có hiện tượng quá áp do sét đánh, dòng điện sẽ được chuyển hướng đến bộ chống sét và truyền xuống đất, đảm bảo an toàn cho hệ thống.

2.Cấu tạo chống sét van

Chống sét van được cấu tạo từ 2 phần chủ yếu, bao gồm:

Cấu tạo chống sét van

• Phía bên ngoài là một ống sứ hoặc chất liệu dẻo có tác dụng cách điện. Ống này được thiết kế đặc biệt với hình dạng và kích thước tùy thuộc cấp điện áp định mức sử dụng.
• Lớp trong có chứa 2 phần tử: khe hở phóng điện và điện trở phi tuyến. Cụ thể: 

1. Khe hở phóng điện là tùy theo mỗi chống sét van mà có số cặp khác nhau nằm nối tiếp. Các cặp khe hở này được chế tạo bởi  2 đĩa đồng mỏng dập định hình. Sau đó ở giữa có 1 tấm đệm mica hoặc bìa cách điện dày khoảng 1mm.
2. Điện phi trở tuyến lại có dạng các tấm hình trụ tròn ghép nối tiếp. Chúng có thể là Vilit hoặc Tirit hoặc ZnO. Nhưng, thường người ta vẫn hay sử dụng Vilit nhiều hơn.

3.Phân Loại Chống Sét Van

Hiện nay trên thị trường có 2 loại chống sét van phổ biến: loại có khe hở và loại không có khe hở.

Một số loại chống sét van phổ biến

Chống Sét Van Có Khe Hở

Chống sét van có khe hở có chất điện phi tuyến. Khi có hiện tượng sét đánh xuyên thủng các khe hở qua điện trở phi tuyến, nó sẽ hạ thấp trị số xuống cho dòng điện cháy xuống đất, sau đó tăng trở lại.

Chống Sét Van Không Có Khe Hở

Chống sét van không có khe hở được ghép bằng các đĩa MOV nối tiếp nhau thành một cột và được đặt trong lòng ống. Đĩa MOV được bọc trong lớp vỏ sợi thủy tinh gia nhiệt epoxy có khả năng tích điện tốt.

Loại chống sét này phù hợp để lắp đặt ở các trạm biến thế.

4.Vai Trò Của Chống Sét Van

Chống sét van được sử dụng với mục đích hấp thụ dòng điện tăng cao đột ngột do sét đánh, chuyển hướng chúng xuống đất để đảm bảo an toàn cho các thiết bị điện.

5.Nguyên Lý Hoạt Động Của Chống Sét Van

Nguyên lý hoạt động của chống sét van chủ yếu phụ thuộc vào tính chất của điện trở phi tuyến. Khi điện áp đặt lên điện trở phi tuyến tăng cao thì giá trị điện trở của nó giảm và ngược lại, khi điện áp giảm xuống thì điện trở sẽ tăng lên.

Khi có quá điện áp đặt lên chống sét van, điện trở của chống sét van nhanh chóng hạ thấp xuống tạo điều kiện để tháo hết sóng sét qua nó xuống đất, đến khi đặt lên chống sét van chỉ còn là điện áp mạng thì điện trở của chống sét van lại tăng lên rất lớn chấm dứt dòng kế tục vào thời điểm thích hợp nhất.

Đồng thời trong khi tháo sét, điện áp dư trên chống sét van cũng có giá trị nhỏ, điều này sẽ đảm bảo an toàn cho thiết bị được bảo vệ.

6.Ưu điểm và nhược điểm của chống sét van

Ưu điểm của chống sét van là gì?

Dù hiện nay, thị trường có nhiều loại chống sét van với mục đích, nhu cầu sử dụng khác nhau. Nhưng chung quy lại, chúng vẫn có những ưu điểm sau đây:

• Thiết bị giúp đảm bảo cho đường dây tải điện trung thế luôn được hoạt động ổn định. Đây cũng chính là bộ phận quan trọng của lưới điện Việt Nam hiện nay. Đặc biệt với các tỉnh cần chống sét như: Nghệ An, Nghệ Tĩnh, Vĩnh Phúc, Đà Nẵng, Hà Nội,..
• Với chống sét van, dù thời tiết khắc nghiệt, thất thường đến đâu, đường dây tải điện của bạn vẫn được bảo vệ an toàn.
• Hỗ trợ mang lại sự an toàn tuyệt đối cho các thiết bị công trình làm việc nếu gặp sét đánh trúng.
• Thiết bị có tính bền bỉ, tuổi thọ lâu dài, cho quá trình sử dụng thoải mái, tiết kiệm chi phí tối đa.

Nhược điểm của chống sét van là gì?

Người dùng cần chú ý cách lắp đặt chống sét van sao cho chính xác để nâng cao độ an toàn, hiệu quả hoạt động.

Cụ thể, trước khi sử dụng, bạn cần tiến hành kiểm tra định kỳ, mọi sự thay đổi vượt ngưỡng đều phải được thay thế ngay. Điều này sẽ giúp tránh những trường hợp đáng tiếc xảy ra.

7.Tiêu Chuẩn Vận Hành Chống Sét Van

Chống sét van phải thích hợp để vận hành ở các điều kiện vận hành bình thường dưới đây:

Điều kiện vận hành bình thường

• Nhiệt độ môi trường xung quanh từ -40°C đến 40°C.
• Độ cao so với mặt nước biển không vượt quá 1.000m.
• Tần số của nguồn điện xoay chiều không nhỏ hơn 48Hz, và không vượt quá 62Hz.
• Điện áp tần số công nghiệp đặt giữa đầu nối đường dây và đầu nối đất của chống sét van không vượt quá điện áp danh tính.

Điều kiện vận hành không bình thường

Nếu chống sét van phải chịu các điều kiện khác với điều kiện sử dụng hoặc điều kiện vận hành bình thường thì có thể yêu cầu có lưu ý đặc biệt khi chế tạo hoặc khi ứng dụng. Trong từng trường hợp phải hỏi ý kiến nhà chế tạo.

8.Các Tiêu Chí Lựa Chọn Hệ Thống Chống Sét Van

Để thiết bị hoạt động đúng, nâng cao khả năng bảo vệ các thiết bị điện, quý khách cần lưu ý những vấn đề sau:

• Mức điện áp làm việc lớn nhất của hệ thống điện.
• Bảng chi tiết về đặc điểm nối đất của khu vực cần lắp chống sét van. Cụ thể, đối với hệ thống dây điện 3 pha như 4 đầu dây, trung tính có thể nối đất qua trở kháng, phía thứ cấp và sơ cấp sẽ được dùng chung. Với hệ thống ba pha dây thì chế độ nối đất trực tiếp tại nguồn, dây trung tính nối qua trở kháng, hoặc qua máy biến áp.
• Với hệ thống điện cũ, như trung tính nối đất qua tổng trở cao, thiết bị tải và phụ tải có điện dung lớn thì phải cung cấp thêm thông tin như cấu trúc truyền tải điện của hệ thống. Chẳng hạn, chiều dài đường dây điện tiết diện dây dẫn, dòng sự cố của hệ thống, khoảng cách vật lý giữa các pha, các thành phần thức tự không, pha của trở kháng nguồn và tải.
• Xác định rõ mua chống sét van để làm gì: chỉ để dẫn xung dòng điện khi sét đánh hay bao gồm cả xung quá áp của thiết bị đóng cắt do người vận hành thao tác.

Lưu ý: Việc lựa chọn thông số của chống sét van phải căn cứ vào mức điện áp lớn nhất làm việc của hệ thống và đảm bảo giá trị không vượt quá điện áp làm việc liên tục của loại chống sét van lựa chọn.

9.Mua công tắc chuyển mạch ở đâu tốt nhất?