1.Cầu chì tự rơi là gì?
Cầu chì tự rơi là một loại cầu dao kèm cầu chì được sử dụng trong các mạch điện để bảo vệ các thiết bị điện khỏi các sự cố điện. Cầu chì tự rơi sẽ tự động ngắt mạch khi dòng điện vượt quá giới hạn cho phép. Điều này giúp bảo vệ các thiết bị điện khỏi hư hỏng hoặc cháy nổ do dòng điện quá tải.
Cầu chì tự rơi: FCO là từ viết tắt của từ Fuse Cut Out, có nghĩa là thiết bị bảo vệ cho mạng điện trung thế.
2.Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của FCO
Khi mạch điện bị quá tải, dòng điện sẽ tăng lên và gây nhiệt, làm cho cầu chì tự rơi nóng lên và rơi ra khỏi vị trí ban đầu.
Cấu tạo của cầu chì tự rơi
Cầu chì tự rơi sẽ có 3 bộ phận chính là:
Khung đỡ: Có hình chữ “C”, giúp nâng đỡ ống chì và sứ cách điện.
Ống chì: Được làm bằng sợi thủy tinh, có khả năng chống hồ quang. Có khả năng hoán đổi vị trí cho nhau, khi xảy ra sự cố thì phần ống chì sẽ rơi xuống và treo lủng lẳng trên khung đỡ. Người dũng có thể dễ dàng phát hiện ra bằng mắt thường.
Dây chì: Người dùng cần phải quan tâm đến thông số kỹ thuật định mức điện và thông số về kích cỡ để tìm mua đúng loại sản phẩm mình mong muốn. Các thông số cần chú ý là:
- Điện áp định mức
- Dòng điện định mức
- Tần số định mức
- Khả năng cắt ngắn mạch
- Điện áp chịu đựng xung (BIL)
- Chiều dài dòng rò
Ngoài 3 bộ phận chính như trên, còn nhiều bộ phân kết nối với nhau như:
Đầu nối: Là bộ phận nối cầu chì với mạch điện, giúp truyền dẫn dòng điện giữa cầu chì và mạch điện.
Kích thủy lực: Là bộ phận chịu trách nhiệm kích cầu chì tự rơi ngắt mạch khi có sự cố xảy ra.
Phụ kiện bảo vệ: Bao gồm các bộ phận bảo vệ như cơ cấu an toàn, kẹp cách ly, van bảo vệ, bảo vệ quá áp suất, giúp bảo vệ mạch điện khỏi các sự cố và đảm bảo an toàn cho người sử dụng.
Đối với các loại cầu chì tự rơi cao áp, còn có thêm các bộ phận bổ sung như bộ khởi động, bộ phận cắt bỏ mạch và bộ điều khiển.
Nguyên lý hoạt động của cầu chì tự rơi FCO
Hoạt động của cầu chì tự rơi dựa trên nguyên lý tự uốn cong hoặc tan chảy khỏi mạch điện khi cường độ dòng điện tăng bất thường. Các bộ phận của cầu chì tự rơi, như chấu mắc, nắp cầu chì và một số bộ phận phụ khác cũng được thiết kế khác nhau tùy theo loại cầu chì và yêu cầu sử dụng.
Khi xảy ra hiện tượng quá tải hoặc ngắn mạch, dây chì sẽ tự động chảy ra và đứt. Lúc này, phần đầu của cầu chì sẽ tự động nhả chốt hãm. Điều này làm cho ống cầu chì rơi xuống tạo ra khoảng cách.
Về bản chất, cầu chì tự rơi là một loại cầu dao kèm cầu chì. Nó có tác dụng bảo vệ các thiết bị trên lưới trung thế khi có sự cố quá tải, ngắn mạch. Tính chất tự rơi này tạo một khoảng trống hở, giúp dễ dàng kiểm tra sự đóng cắt của đường dây. Tuy nhiên, FCO chỉ có thể đóng cắt dòng không tải.
Ký hiệu cầu chì tự rơi trong mạch điện
Trong mạch điện, ký hiệu của cầu chì tự rơi thường được đặt dưới dạng biểu tượng hình hộp chữ nhật với một vạch ngang ở giữa. Vạch ngang này thường được kết nối với một số ký hiệu bổ sung để chỉ ra thông số kỹ thuật của cầu chì.
3.Thông số kỹ thuật phổ biến của cầu chì tự rơi
- Tiêu chuẩn áp dụng: ANSI C37.41, C37.42, IEC 282-2
- Điện áp định mức: 24-35kV
- Dòng điện định mức: 100 & 200A
- Tần số định mức: 50Hz
- Khả năng cắt ngắn mạch: 12kA
- Điện áp chịu đựng xung (BIL): 125-150-170kV
- Chiều dài dòng rò: 340-440-720mm
- Vật liệu cách điện: Sứ
4.Ưu điểm của cầu chì tự rơi trong mạch điện
Cầu chì tự rơi trong mạch điện có nhiều ưu điểm như:
- Bảo vệ an toàn hệ thống điện khi xảy ra tình sự cố về điện.
- Cơ cấu móc treo đơn giản, giá giữ cầu chì và sào đóng cắt thiết kế đặc biệt để đảm bảo tiếp xúc của các tiếp điểm tĩnh và động.
- Chi tiết bằng sắt được mạ kẽm, đảm bảo tuổi thọ và sử dụng ở những nơi có khí hậu muối và ẩm ướt.
- Đầu nối dây có hình dạng đặc biệt, có thể nối được ở cả hướng thẳng đứng và hướng nằm ngang.
- Thao tác thay thế, lắp đặt dễ dàng, có thể tháo xuống bằng tay thông qua sào cách điện.
- Cầu chì tự rơi được làm từ chất liệu chịu nhiệt tốt, có khả năng chịu được nhiệt độ cao và chống ăn mòn tốt hơn cầu chì sứ.
- Cầu chì tự rơi được thiết kế với hệ thống khóa chắc chắn, giúp đảm bảo tính an toàn cho người sử dụng và tránh nguy cơ tai nạn trong quá trình vận hành.