Rơ le thời gian là gì? Cấu tạo, phân loại và nguyên lý hoạt động?

1. Rơ le thời gian là gì?

     Relay thời gian hay Timer là thiết bị trì hoãn thời gian đóng, mở các thiết bị khác khi được lắp đặt trong sơ đồ. Bằng cách dùng bộ mạch điện tử điều khiển thời gian đóng, cắt của các tiếp điểm relay.

2. Cấu tạo ?

     Trong mạch điều khiển tự động, người ta thường sử dụng hai loại rơ le thời gian ON Delay và OFF Delay (hình trên). Ngoài ra còn có rơ le thời gian 24h, thường sử dụng để bật, tắt thiết bị theo các giờ trong ngày như đèn chiếu sáng hay máy bơm.– Đặc điểm chung:

+ Cuộn dây rơ le thời gian: Điện áp đặt vào hai đầu cuộn dây relay thời gian được ghi trên nhãn, thông thường là 110V, 220V.

+ Cấu tạo của một Timer gồm: mạch từ của nam châm điện, mạch điện tử đếm thời gian, hệ thống tiếp điểm, vỏ bảo vệ, đế Timer.

3. Phân loại và nguyên lý làm việc

a, Phân loại theo nguyên tắc làm việc

     Phân loại theo nguyên tắc làm việc thì có 4 loại rơle thời gian: Rơ le giảm chấn khí, thời gian điện tử, thời gian điện, thời gian điện từ. Cụ thể như: 

     Rơle thời gian điện: Rơ le này sử dụng một động cơ đồng bộ thu nhỏ để điều khiển giảm tốc để có được thời gian trễ. Rơ le thời gian điện có phạm vi trễ rộng lên đến 72 giờ và giá trị trễ không bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ môi trường xung quanh hoặc dao động điện áp. Tuy nhiên, nhược điểm của loại này là cấu tạo phức tạp, khối lượng lớn, tuổi thọ ngắn, giá thành cao, độ chính xác bị ảnh hưởng bởi tần số nguồn.

     Rơle thời gian điện từ: Rơ le thời gian điện từ sử dụng nguyên lý phân rã chậm sau khi cuộn dây điện từ bị cắt để làm trễ phản ứng của hệ thống kích từ, để thu được tác động trễ của tiếp điểm. Loại rơ le thời gian này có đặc điểm là công suất tiếp xúc cao, nhưng thời gian trễ và độ chính xác kém. Vì vậy, thiết bị được sử dụng rộng rãi để điều khiển mạch một chiều.

     Rơ le thời gian điện tử: Hoạt động theo nguyên lý điện áp tụ trong mạch RC không được nhảy. Loại này chỉ có thể được thay đổi dần dần theo cấp số nhân, tức là độ trễ của rơ le có được nhờ đặc tính tắt dần của điện. Ngoài ra, rơ le thời gian điện tử có phạm vi trễ rộng, độ chính xác khoảng 5%, kích thước nhỏ, chống va đập và dễ dàng điều chỉnh.

     Rơ le thời gian giảm chấn khí:Được hình thành do nguyên lý tắt dần của không khí đi qua các lỗ nhỏ. Cấu tạo của rơ le gồm ba phần: cơ cấu trễ, hệ thống điện từ và các tiếp điểm. Đặc biệt, cơ chế trì hoãn sử dụng van điều tiết túi khí, cơ chế điện từ là loại tác động trực tiếp hai chiều và hệ thống tiếp điểm là công tắc vi mô.

b, Phân loại theo độ trễ của rơ le

     Trong các mạch điều khiển tự động, hai loại rơ le thời gian phổ biến là ON Delay và OFF Delay.

     Nguyên lý làm việc của bộ đếm thời gian ON Delay: Khi cuộn dây được cấp nguồn, bộ đếm thời gian bắt đầu đếm từ 0 đến thời gian do người dùng cài đặt trước (số đếm này còn được gọi là thời gian cộng dồn). Theo đó, khi thời gian đặt trước và thời gian tích lũy bằng nhau, bộ đếm thời gian sẽ thay đổi trạng thái. Nếu nguồn điện vào dây bị dừng, bộ đếm thời gian tích lũy sẽ trở về 0 và các tiếp điểm trở lại trạng thái ban đầu của chúng.

     Nguyên lý làm việc của Timer OFF Delay: Sau khi cuộn dây bộ hẹn thời gian được cấp điện, tiếp điểm sẽ thay đổi trạng thái ngay lập tức. Khi ngừng cấp điện cho cuộn dây, các tiếp điểm tạm thời trở lại trạng thái ban đầu, nhưng các tiếp điểm định thời vẫn hoạt động. Sau một khoảng thời gian đặt trước, các tiếp điểm định thời gian sẽ trở lại vị trí ban đầu của chúng.

4. Một số hãng sản xuất

Andeli, Chint, CKC – Trung Quốc

Hanyoung – Hàn quốc

Omron – Nhật Bản